Agroturystyka
- to nie tylko Wisła, noclegi, wyżywienie,
ale także możliwość poznania atrakcji
nieco odleglejszych zakątków Polski
a także naszych południowych sąsiadów.
Żródło: www.gazeta.pl; www.naszlakachtradycji.art.pl
Słowacja - wieś Ćićmany
Malowane hafty na ścianach, mostkach i krzyżach
Jeżeli jesteśmy już w okolicach Rajeckich Teplic warto jeszcze zrobić sobie wycieczkę do urokliwej wsi Ćićmany.
Wieś Čičmany położona jest w otoczeniu pięknych Gór Strażowskich.
Miejscowa ludność utrzymywała się z rolnictwa i pasterstwa, a rozwój hodowli owiec związany był z kolonizacją wołoską, która podobnie jak w polskich Beskidach wywierała silny wpływ na tutejszą kulturę.
Dziś Čičmany, zamieszkiwane przez ok. 200 stałych mieszkańców, to znany ośrodek wypoczynkowy i narciarski, ale nie tylko.
We wsi znajduje się niezwykły kompleks architektury ludowej, zachowany w bardzo dobrym stanie.
Niecodziennie prezentuje się ornamentyka malowana białą farbą na zewnętrznych ścianach domów, stanowiących ciemne tło.
Zdobienie to ma ponaddwustuletnią tradycję, a motywy ornamentów nawiązują do wzorów miejscowego haftu, którym zdobiony był m.in. tutejszy strój ludowy.
Początkowo zdobiono tylko okiennice potem rozpoczęto zdobić domy, stodoły, sławojki a nawet mostki i przydrożne krzyże.
Wzory odnawia się co roku po zimie.
Każdy gospodarz robi to według swojej fantazji
i wtedy, kiedy uzna za stosowne.
Ze względu na swoją wyjątkowość, wartość artystyczną i historyczną obiekty ludowej architektury w Čičmanach uznane zostały w 1979 r. za rezerwat zabytków.
W 1990 roku w Čičmanach w dwóch domach powstała ekspozycja etnograficzna poświęcona miejscowej kulturze. Jest to filia Muzeum Poważskiego w Żylinie.
W tzw. domu Radeny, typowym domu zamieszkiwanym przez wielopokoleniową rodzinę, na parterze zgromadzono eksponaty związane z miejscową kulturą materialną.
Zobaczymy tu m.in. sprzęty domowe, stroje ludowe, sporo znakomitych fotografii. Z kolei na piętrze przygotowano ekspozycję związaną z obrzędowością rodzinną (urodziny, wesele, pogrzeb itp.) oraz okresem Bożego Narodzenia.
Drugi dom z 1913 roku jest przykładem typowego domu mieszkalnego z przełomu XIX i XX wieku.
Zamieszkiwały go cztery rodziny, gospodarczo niezależne (tzw. wspólnicy). Było to zjawisko częste, związane z niedostatkiem materialnym i brakiem placów pod budowę.
Każda z rodzin użytkowała połowę izby. Kuchnia wraz z piecem do pieczenia chleba była wspólna. Domy takie posiadały komory na górze, które umożliwiały powiększenie przestrzeni mieszkalnej, najczęściej były sypialniami, znajdowały się tam też drewniane spiżarnie i skrzynie na odzież.
Z pewnością wizyta w Čičmanach pozwoli wyobrazić sobie, jak trudne z punktu widzenia współczesności musiało być wspólne zamieszkiwanie i wspólne życie, zwłaszcza że przeciętna rodzina była wielodzietna i wielopokoleniowa.
Aby poczuć klimat tej niezwykłej wioski i skorzystać z jej walorów turystyczno-rekreacyjnych, warto tu zanocować w tradycyjnej chałupie.
Ekspozycje czynne :
wrzesień - maj wtorek - niedziela od 8.00 - 16.00
czerwiec - sierpień w poniedziałek od 8.00 - 16.00
oraz wtorek - niedziela od 8.00 - 18.00